Öncelikle Türkiye ve Afrika arasında vizyon ve etkileşim geliştirmeye yönelik olarak yaptığımız workshoplar serisinin 3.süne teşriflerinizden ötürü hepinize teşekkür ediyor ve saygılarımı sunuyorum.
Bu toplantıda TASAM heyetinin 9-14 Ağustos 2007 tarihlerinde Adis Ababa’ya yaptıkları ve Sayın Alfa Ömer Konare ile gerçekleştirilen, ana konusu ’’3. Uluslararası Türk-Afrika Kongresi’’ olan ziyaretin neticelerini ve geçen toplantıda alınan kararlar ışığında oluşturulan 3. Uluslararası Türk-Afrika Kongresi’nin ana başlıklarını sizlerle paylaşacağız.
Sonrasında, Afrika’da faaliyet gösteren bazı sivil toplum kuruluşlarımızın ve kalkınma yardımları alanında faaliyet gösteren bir kuruluşumuzun temsilcilerini dinleyeceğiz. Bugün, iki dost ve kardeş ülke olan Özbekistan ve Pakistan’ın milli gün resepsiyonları aynı tarihe denk geldi. Davetli olmama rağmen bu toplantı nedeniyle davetlere katılamadım ama buna rağmen başta Afrika ülkeleri büyük elçiliklerimiz olmak üzere protokol sırasına göre; Başbakanlığımız, Dışişleri Bakanlığımız, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Başbakanlık Diyanet İşleri Başkanlığı, Ankara Ticaret Odası, Dış Ekonomik İlişkiler Konseyi, UNDP, MÜSİAD, AKSİAD, İnsani Yardım Vakfı ve diğer işadamlarımız ve sivil toplum örgütü temsilcilerimiz, toplam 29 kurum bu toplantıya katılarak bizi onurlandırdılar. 10 Afrika büyükelçiliğimizin temsilcileri de eksiksiz olarak toplantımıza katıldılar. Gösterdikleri hassasiyetten ötürü kendilerine teşekkür ediyorum. Afrika Enstitüsü Direktörümüz Ahmet Kavas ile birlikte Sayın Alfa Ömer Konare’yi 9-14 Ağustos tarihleri arasında Adis Ababa’da ziyaret ettik. Bizi Afrika Birliği Komisyon Başkanı olarak kabul ettiler. Kendisi Afrika Birliği’nin kurumsal yönetim ve idaresinde birinci derece sorumludur. Kendisine kongre ile ilgili hazırlıklarımızı aktardık ve kongreye teşrifleri konusunda davet mektuplarını ilettik. Aynı zamanda Afrika Birliği dönem başkanı Sayın John Kouffor’a takdim edilmek üzere davet mektuplarımızı sunduk ve buradaki toplantıların ikisini gerçekleştirdiğimizin, üçüncüsünü de önümüzdeki günlerde gerçekleştireceğimizin bilgisini ilettik. Sayın Konare, kurumların bir araya gelmesiyle oluşturulan etkileşimi, yükselen bir ivme ile işbirliğine dönüştürme noktasında çok önemsediğini üzerine basarak ifade edip bizlere bu konuyla ilgili tebriklerini sundu. Kongrenin konusunun bu yıl Afrika Birliği olarak seçilmiş olmasından ve zamanlama olarak çok uygun olduğundan dolayı memnuniyetlerini ifade etti.
Kıtada Afrika Birliği bağlamında çok ciddi gelişmeler söz konusu olmaktadır. Çin, 47 ülkenin katılımıyla Afrika devlet başkanları zirvesi gerçekleştirmiştir. Güney Kore benzer bir toplantıya imza atmıştır. 8-9 Aralık 2007 tarihlerinde Portekiz’de Avrupa Birliği- Afrika Birliği arasında yine bu nitelikte bir toplantı icra edilecektir. Hindistan’ın yine Afrika Devlet başkanları nezdinde Hindistan’da bir toplantı olması için, Afrika Birliği’nden benzer bir talebi söz konusudur. Dışişleri Bakanlığımız da bu anlamda çok önceden hazırlığını yapmış, 2008 yılı için planladığı, Türkiye-Afrika Devlet Başkanları Zirvesi veya Forumu başlıklı toplantının hazırlıklarına devam etmektedir. Kongre kapsamında belirlediğimiz ana konular, Afrika Birliği temelindedir. 2002 ile beraber gelişen süreçte Afrika, 53 ülke ile tek tek temsil edilmekten daha ileri bir adım atmış, ülkenin tamamının aynı kurumsal çatı altında temsil edilmesi yönünde önemli girişimlerde bulunmuştur. Bu anlamda Afrika Birliği’nin kurumsal yapısı ve Afrika Birliği ile Türkiye arasında olabilecek işbirliğine yönelik temel açılım noktalarını, bir önceki toplantıda aldığımız notları da dikkate alarak ana başlıklar halinde tespit etmeye çalıştık.
Buradaki toplantının sonunda alınacak notlarla bu içeriğin son şekli verilmiş olacaktır. Bunlar ana başlıklar altında şu şekilde sıralanmaktadır:
• Kültürel Yaklaşım başlığı altında; Afrika Birliği-Türkiye öncülüğünde kültürlerarası işbirliği, Afrika Birliği- Türkiye arasında dostluk ve yardımlaşma merkezli yeni bir medeniyet anlayışına zemin hazırlanması.
• Uluslararası Açılım başlığı altında; Afrika Birliği-Türkiye münasebetleri, Afrika Birliği - Avrupa Birliği münasebetleri, Afrika Birliği- ABD münasebetleri, Afrika Birliği- Çin münasebetleri, Afrika Birliği-Latin Amerika münasebetleri ve Afrika Birliği’nin uluslararası krizlerdeki etkinliğinin artırılması olarak 6 uluslararası ana açılım başlığı.
• Ekonomi Başlığı altında; Afrika Birliği üye ülkelerindeki tabii kaynakların kullanımı, Afrika Birliği üye ülkelerindeki yeni petrol yataklarının işletilmeye açılması, Afrika Birliği üye ülkelerindeki yoksulluk ve buna bağlı fakirliğin önüne geçilmesi, göç ve buna dayalı olarak zarar gören ekonomik hayatın yeniden canlılık kazanması, Afrika Birliği-Türkiye birlikteliğine dayalı yeni pazarların oluşturulması.
• Teknoloji ve Sanayi Başlığı adı altında; Afrika Birliği- Türkiye arasında sağlanacak işbirliği sayesinde teknoloji ve sanayi alanında ortak adımlar atılması, Afrika Birliği- Türkiye arasında yeni bilgi teknolojisine ağırlık vererek gerekli teknik elemanların yetiştirilmesi ve bunların her türlü sanayi yatırımlarına katkısının sağlanması, Afrika Birliği üye ülkelerinde Türkiye ile işbirliği sayesinde gerçekleşecek teknolojik kalkınma ile yeni istihdam alanlarının oluşturulması.
• Eğitim başlığı adı altında; Afrika Birliği- Türkiye arasında bir eğitim ağı kurulması, Afrika Birliği-Türkiye arasında bilimsel araştırma projesi için fonlar ayrılması, Afrika Birliği- Türkiye arasında kalkınmaya yönelik müşterek eğitim programları geliştirme, Afrika Birliği- Türkiye arasında yetişmiş eğitim uzmanı değişimi.
• Sağlık başlığı adı altında; Afrika Birliği-Türkiye sağlık işbirliği, Afrika Birliği- Türkiye arasında sağlık uzmanları değişimi, Afrika Birliği-Türkiye arasında ortak sağlık yatırımları, Afrika Birliği- Türkiye arasında tropikal hastalıklar konusunda işbirliği, Afrika Birliği- Türkiye arasında bulaşıcı hastalıkların yayılmasının engellenmesi için alınacak tedbirler ve ortak çalışmalara ağırlık verilmesi.
• Tarım başlığı altında; Afrika Birliği- Türkiye arasında ortak tarım politikalarının geliştirilmesi, Afrika Birliği- Türkiye arasında hayvancılık konusunda işbirliği yapılması, Afrika Birliği- Türkiye arasında ortak gıda programlarının hazırlanması, Afrika Birliği üye ülkelerinde tarım arazilerinin daha verimli hale getirilmesi, Afrika Birliği üye ülkelerinde elde edilen ürünlerin dünya pazarlarına arz edilmesinde ortak hareket edilmesi için gerekli kurumların ve işbirliği ortamının kurulması
• Son başlık ise Afrika Birliği kurumsal yapısı ve kurumsal reformdur. Son başlıkla ilgili olarak Afrika Birliği kurumlarının analizi, birlik hükümeti ekseninde kurumsal reform tartışmaları olarak belirlediğimiz içeriği Sayın Konare’ye arz ettik. Sayın Konare, 8-9 Aralık için Portekiz’deki Afrika Birliği- Avrupa Birliği Zirvesine katılacağını fakat iki günlüğüne de olsa Kongreye katılmaya çalışacağını bize beyan ettiler. TASAM’ın yapmış olduğu çalışmalardan, Türkiye’de Afrika ile ilgili yükselen ivmeden, tüm kurumların çalışmalarından, Hükümetimizin ve Devletimizin konuya gösterdiği hassasiyetten ve ilgiden duydukları memnuniyeti ve bu işbirliğinin daha da gelişmesi ve büyüyerek ilerlemesini çok istediklerini ifade ettiler. Bu bağlamda görev süresi içerisinde kendi üzerlerine düşen sorumluluk gereği her zaman hazır olduklarını ve her türlü katkıyı yapmak istediklerini ifade ettiler. Bu anlamda çok olumlu bir görüşme gerçekleştirdik.
Son olarak, ’’II. Uluslararası Türk-Afrika Kongresi’’nin sonuç kitabı, diğer dosyalar ile beraber İngilizce, Fransızca ve Türkçe olarak hazırlanmış ve tüm katılımcılara sunulmuştur. Kongrenin geçen yılki ana teması, Sahra altı Afrika olarak 47 ülke şeklinde belirlenmiş ve düzenlenmişti. Kongrenin sonuç tebliğleri üç dilde basılarak bu toplantıya yetiştirildi.
’’3. Uluslararası Türk-Afrika Kongresi’’ de ’’Türkiye-Afrika Birliği’’ ana teması ile, ilk iki kongrede olduğu gibi devlet adamları, bürokratlar, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşlarından oluşacak geniş bir katılımcı kitlesiyle 4-6 Aralık 2007 tarihleri arasında
İstanbul’da gerçekleştirilecektir. Yapılan ve yapılacak olan bu çalışmaların, bir bütün olarak Türkiye-Afrika ilişkilerinin gelişmesine katkı sağlayarak çok faydalı olacağını umuyoruz.
Süleyman ŞENSOY
TASAM Başkanı

 

Raporu pdf formatında okumak için lütfen TIKLAYINIZ.